10 วิธีเพื่อความทรงจำดีๆ

อาจารย์ ดร.โรเบิร์ต ซาลโปลสกี ผู้เขียนหนังสือ “ทำไมม้าลายไม่เป็นโรคกระเพาะฯ” กล่าวว่า ม้าลายก็เครียดเป็นคล้ายๆ กับคนเรา ทว่า… เวลามันเครียด (เช่น สิงห์โตหรือหมาป่าไล่ ฯลฯ) มันจะวิ่งหนีจนเหงื่อตกกีบ การออกแรง – ออกกำลังช่วยทำลายความเครียด นั่นเอง

ต่างจากคนเรา พอเครียดขึ้นมามักจะไม่มีโอกาสวิ่งแบบม้าลาย เลยเครียด และเป็นโรคกระเพาะฯ สิ่งที่มากับความเครียด คือ ความเครียดมีส่วนทำให้สมองส่วนฮิปโปแคมพัส ซึ่งทำหน้าที่เก็บรักษาความทรงจำทำงานได้แย่ลง

ดังนั้น เราจึงแนะนำวิธีเพิ่มความจำดีๆ ไว้ 10 วิธีดังต่อไปนี้

1.   ออกกำลัง การออกกำลังแบบแอโรบิค หรือออกกำลังต่อเนื่อง เช่น วิ่งเหยาะ (จ็อกกิ้ง) ฯลฯ นาน 20-30 นาที อย่างน้อย 2 ครั้งต่อสัปดาห์

2.   ฝึกคลายเครียด (relaxation) การฝึกสมาธิ ไทเกก (ชี่กง – ไทจี้) โยคะ ซึ่งช่วยทำให้การหายใจเข้า – ออกช้าลงอย่างน้อยวันละ 10 นาที

3.   ฝึกแสดงความชื่นชม (appreciation/ “แอพพรีชิเอเชิ่น”) การแสดงความชื่นชมควรเน้นที่การกระทำ ไม่ว่าใครทำอะไรดีๆ ควรแสดงความชื่นชมเสมอ เพื่อฝึกการมองโลกในแง่ดี คนที่ต้องชื่นชมก่อนคนอื่นทั้งหมดคือ ชื่นชมตัวเราเองเวลาเราทำอะไรดีๆ และชื่นชมคนรอบข้าง

4.   หาเครือข่ายสังคม (social network) เครือข่ายสังคมดีๆ ช่วยให้เรามองโลกในแง่ดี และช่วยเหลือเกื้อกูลกันไม่ว่าจะยามทุกข์หรือยามสุข จึงควรเลือกคบเพื่อนดีๆ ญาติดีๆ และเครือข่ายสังคมดีๆ ฯลฯ

5.   ใช้ปฏิทินวางแผน ว่าจะทำอะไรก่อนหลังลงบนปฏิทิน อย่าปล่อยให้เรื่องวุ่นๆ รกสมองจนล้นทะลัก

6.   ลำดับความสำคัญ (list) เขียนไปเลยว่า จะทำอะไรก่อน – หลังอะไรสำคัญ – ไม่สำคัญ แบ่งเป็น 4 ช่อง และเลือกทำสิ่งที่รีบด่วน + สำคัญก่อนเสมอ

7.   ให้รางวัลตัวเองบ้าง เวลาเราทำอะไรดีๆ สำเร็จ ไม่ว่าจะมากหรือน้อย ควรฝึกให้รางวัลตัวเองบ้าง ผู้เขียนมักจะให้รางวัลตัวเองด้วยการกล่าว “สาธุ สาธุ สาธุ” กับตัวเอง หรือเดินเล่น (10-120 นาที)

8.   เลือกแต่สิ่งดีๆ (prioritize) เวลาไปงานหรือพบปะคนมากๆ ไม่จำเป็นต้องจำคนทุกคนให้ได้ เช่น ถ้าพบคน 25 คน เลือกจำคนดีๆ ที่ควรคบ 5 คนก็พอ ฯลฯ

9.   นอนให้พอ คนส่วนมากต้องการนอนวันละ 7 ชั่วโมง (แต่ละคนไม่เท่ากัน) ลองสังเกตดูว่า นอนเท่าไหร่ที่จะทำให้สดชื่น และไม่ง่วงตอนบ่ายๆ แต่อย่านอนเกินวันละ 9 ชั่วโมง… การนอนมากเกินทำให้อัตราการตายจากโรคต่างๆ เพิ่มขึ้นได้

10. ข่าวดี คือ ไม่มียาหรืออาหารเสริมที่ช่วยเพิ่มความจำได้ แม้แต่โสมก็ไม่ช่วย มีแต่ “ซองใส่ยา” หรือรองเท้าดีๆ สักคู่ ใส่มันเดินมากๆ วิ่งมากๆ ซองใส่ยานี้อาจช่วยให้ความจำดีขึ้นได้ในระยะยาว

ถึงตรงนี้… ขอให้พวกเรามีสุขภาพดี และมีความจำดีไปนานๆ

ขอบคุณ: บทความการศึกษา วันที่ 5 กันยายน 2551 อักษรเจริญทัศน์ (อจท)